Η σημερινή ευαγγελική ιστορία είναι ένα θαυμάσιο παράδειγμα του πως τα σύμβολα της Παλαιάς Διαθήκης βρίσκουν την ερμηνεία και εκπλήρωσή τους στο πρόσωπο του Χριστού. Κι ακόμα πως υπάρχει μια θαυμαστή ενότητα μεταξύ Παλαιάς και Καινής Διαθήκης.

Ο Κύριος δίνει την εξής εντολή στους δέκα λεπρούς: «πορευθέντες ἐπιδείξατε ἑαυτοὺς τοῖς ἱερεῦσι». Γιατί να πάνε στους ιερείς του Ναού κι όχι σε έναν γιατρό;

Η απάντηση βρίσκεται στα κεφάλαια 13 και 14 του Λευϊτικού. Ο Θεός δίνει στον Μωϋσή με κάθε λεπτομέρεια τα συμπτώματα της λέπρας και αναφέρει σε ποιό στάδιο έπρεπε να εκβάλουν τον λεπρό από το σπιτικό και την τοπική κοινωνία. Ακόμη, περιγράφει ο Θεός και το τελετουργικό που πρέπει να ακολουθήσουν οι ιερείς για να πιστοποιήσουν ότι κάποιος λεπρός καθαρίσθηκε καί έγινε και πάλι υγιής.

Διαβάζοντας τα δύο αυτά κεφάλαια του Λευϊτικού διαπιστώνουμε τα εξής καταπληκτικά.

Η λέπρα είναι σύμβολο της αμαρτίας. Η λέπρα είναι μια επώδυνη ασθένεια που παραμορφώνει τον άνθρωπο και τον οδηγεί στον θάνατο. Η αμαρτία δρα στην ψυχή όπως η λέπρα στο σώμα. Αν θέλουμε λοιπόν να έχουμε μια «εικόνα» της ψυχής που εχει μολυνθεί από την αμαρτία, τότε ας κοιτάξουμε το παραμορφωμένο σώμα ενός λεπρού!

Δεν είναι τυχαίο ότι στην Παλαιά Διαθήκη την πιστοποίηση της μολύνσεως αλλά και του καθαρισμού την κάμουν οι ιερείς. Ας μην ξεχνάμε τον συμβολισμό της λέπρας. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να απαλλαγεί μόνος του από την «λέπρα» της αμαρτίας. Ο Θεός μόνο μπορεί να τον λυτρώσει και να τον θεραπεύσει. Αλλά προσέξτε ότι ο Θεός χρησιμοποιεί τους ιερείς. Ακόμα και ο Χριστός, στην εποχή της χάριτος, δεν απαξιώνει τους ιερείς.
Ο λεπρός έπρεπε να εκδιωχθεί από το σπιτικό του και να πάει να ζήσει σε έρημο τόπο. Πρακτικά για να μην μεταδώσει την νόσο. Συμβολικά για να φανερώσει πως η αμαρτία χωρίζει τον άνθρωπο από τον Θεό αλλά και από την κοινωνία με τους αδελφούς.

Ενδιαφέρον είναι το τελετουργικό της πιστοποιήσεως του καθαρισμού και θεραπείας.

Ο θεραπευμένος λεπρός έπρεπε να προσφέρει στο Ναό δύο πουλιά, ένα κομμάτι ξύλο κέδρου, ένα πλεκτό κόκκινο ύφασμα και λίγο ύσσωπο.
Ο ιερέας θυσίαζε το ένα πουλί επάνω από ένα δοχείο με καθαρό τρεχούμενο νερό ώστε το αίμα να πέσει μέσα στο δοχείο. Στη συνέχεια εμβάπτιζε μέσα στο δοχείο, μέσα στο αίμα και το νερό, το δεύτερο πουλί, το ξύλο, το ύφασμα και τον ύσσωπο. Στο τέλος ελευθέρωνε το πουλί. Συμβολικές πράξεις του χριστιανικού βαπτίσματος και της θείας ευχαριστίας. Το αίμα και το νερό μας θυμίζουν την νύξη της πλευράς του Χριστού από τον Κεντυρίωνα στο Γολγοθά. Θυσιάσθηκε Αυτός, για να ελευθερωθούμε εμείς. Το ξύλο του κέδρου έχει την ιδιότητα να μην σαπίζει. Είναι σύμβολο της θεϊκής φύσεως του Χριστού. Το ύφασμα είναι σύμβολο της ανθρώπινης φύσεώς Του. Και ο ύσσωπος, που είναι αρωματικό φυτό, είναι σύμβολο του Αγίου Πνεύματος.
Ο πρώην λεπρός έπρεπε μετά να επιστρέψει στο σπίτι του και ύστερα από επτά ημέρες να ξαναπάει στο Ναό και να προσφέρει δύο αρνιά και ένα δοχείο λάδι. Ο ιερέας τον έχριε με το λάδι στο δεξιό αυτί, στο δεξί χέρι και στο δεξί πόδι. Στη συνέχεια τον έχριε στο κεφάλι και σε όλο το σώμα με το λάδι και τον ράντιζε με το αίμα των αμνών. Η πράξη της χρίσεως με το λάδι μας θυμίζει την χρίση του κατηχουμένου με το επορκιστό έλαιο. Είναι φανεροί οι συμβολισμοί καθώς και η προέλευση της χρίσεως με το έλαιο στο χριστιανικό βάπτισμα.

Ας θυμηθούμε επίσης και κάποιες ιστορίες από την Παλαιά Διαθήκη που έχουν σχέση με τη λέπρα αλλά και με το σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα.

1. Όταν ο Θεός είπε στο Μωϋσή να επιστρέψει στην Αίγυπτο και να ηγηθεί του Ισραηλιτικού λαού, εκείνος έφερε ως εμπόδιο την βραδυγλωσσία του. Ποιά ήταν η απάντηση του Θεού; Του ζήτησε να βάλει το χέρι του στο κόρφο του και να το βγάλει πάλι έξω. Το χέρι του Μωϋσή ήταν λεπρό. Του ζητά να το βάλει δεύτερη φορά στον κόρφο του και να το ξαναβγάλει. Τώρα το χέρι του Μωϋσή είναι καθαρό. Τι ουσιαστικά λέει ο Θεός; Μωϋσή, την «λέπρα» την έχεις μέσα σου, στον κόρφο σου. Δηλαδή, γνωρίζω ότι είσαι άνθρωπος αδύναμος και αμαρτωλός. Αλλά δεν θα ενεργήσεις εσύ αλλά Εγώ. Ταπεινώσου λοιπόν κι ακολούθησε το θέλημα του Θεού με πίστη και εμπιστοσύνη.

2. Ο Νεεμάν ήταν μεγάλος Ασσύριος στρατηγός. Έπασχε όμως από λέπρα. Θεραπεία δεν υπήρχε. Ώσπου μια ημέρα μία Ισραηλίτισσα δούλη του ανέφερε τον μεγάλο Προφήτη Ελισσαίο. Ξεκίνησε ο Νεεμάν με τη συνοδεία του και πολλά δώρα κι έφτασε στις όχθες του Ιορδάνη, όπου σε μία σπηλιά κατοικούσε ο Προφήτης. Ο Ελισσαίος δεν βγήκε έξω αλλά έστειλε έναν μαθητή του, τον Γιεζί. Ο μαθητής μετέφερε στο στρατηγό την εντολή του Προφήτη. Αν θέλεις να καθαρισθείς μπες μέσα στα νερά του Ιορδάνη και πλύσου εκεί επτά φορές. Ο στρατηγός θύμωσε. Νόμισε ότι ο προφήτης τον κοροϊδεύει. Δεν ήθελε να κατέβει από το άρμα του. Ένιωσε προσβεβλημένος από την συμπεριφορά του Ελισσαίου. Τελικά πείσθηκε από τους υπηρέτες του και βαπτίστηκε επτά φορές στον Ιορδάνη. Και θεραπεύθηκε. Και μάλιστα το δέρμα του έγινε όπως του μωρού παιδιού!
Τι συνέβη με τον Νεεμάν; Ο προφήτης δεν βγήκε από το σπήλαιο για να δηλώσει ότι ο Θεός έχει τη δύναμη της θεραπείας. Το βάπτισμα στον Ιορδάνη είναι σύμβολο του χριστιανικού βαπτίσματος. Και το μεγάλο πρόβλημα του Νεεμάν ήταν ο εγωισμός του. Δεν ήθελε να κατέβει από το άρμα του. Πως είναι δυνατόν αυτός ο μεγάλος στρατηγός να κατέβει από τον εγωισμό του, την κενοδοξία του, από την ιδέα που είχε για τον εαυτό του; Όταν ταπεινώθηκε, θεραπεύθηκε…

Επιστρέφουμε στην ευαγγελική ιστορία. Ο Κύριος βλέπει τον ένα θεραπευμένο λεπρό να επιστρέφει για να αποδώσει ευχαριστία και ρωτά: «οὐχὶ οἱ δέκα ἐκαθαρίσθησαν; οἱ δὲ ἐννέα ποῦ; οὐχ εὑρέθησαν ὑποστρέψαντες δοῦναι δόξαν τῷ Θεῷ εἰ μὴ ὁ ἀλλογενὴς οὗτος;»

Είδαμε ότι η λέπρα είναι σύμβολο της αμαρτίας. Με το αίμα Του μας λύτρωσε ο Χριστός από αυτήν την φοβερή κατάσταση. Αξιωθήκαμε του Αγίου Βαπτίσματος. Αξιωθήκαμε πολλών δωρεών. Ήμασταν «αλλογενείς», γεννήματα της φθοράς και του θανάτου. Μας έδωσε την χάρη της υιοθεσίας. Μας υποδέχθηκε και πάλι στο πατρικό μας σπίτι.

Άραγε, δίνουμε « δόξαν τῷ Θεῷ»; Ή αρνούμαστε όπως ο Νεεμάν να κατεβούμε από το «άρμα μας» και ακολουθούμε τους εννέα αχάριστους θεραπευμένους λεπρούς;